Modulaire opleiding Infant Mental Health specialist  (IMS)

IMH: vroege ervaringen als basis voor de toekomst

Infant Mental Health (IMH) draait om de basis voor een veilige ontwikkeling: een goede band tussen de ouders en het zeer jonge of nog ongeboren kind. De kwaliteit van de ouder-kindrelatie beschermt het kind tegen moeilijkheden in het leven en het ontwikkelen van psychopathologie. In de opleiding IMH-specialist verdiep je je in de ontwikkeling van ouder-kindrelaties, de rol van trauma, de ontwikkeling van hechtingsprocessen en (ontwikkelings)psychopathologie bij ouder of kind.
 

Hoe is de opleiding opgebouwd?

De opleiding IMH-specialist is een modulaire opleiding. Alle deelnemers starten met module 1: Visie en vaardigheden om de ouder-kindrelatie te optimaliseren. Daarna kun je doorstromen in de opleiding IMH-consulent (voorheen IMH-generalist) of IMH-specialist. In een selectiegesprek met de hoofdopleider wordt samen met jou afgestemd welke route het beste past bij je belangstelling, je vooropleiding en je praktijk/werkplek (welke zorg- en behandelverantwoordelijkheid heb je en kun je krijgen).

Als je niet over een van de genoemde beroepsregistraties beschikt of twijfelt over de mate waarin je ggz-behandelverantwoordelijkheid draagt, biedt het selectiegesprek een goede gelegenheid om dit te onderzoeken. De IMH-specialist is een behandelaar die zelf het instrument is van deze behandeling. Daarom staan we tevens stil bij persoonlijke kenmerken van jou als deelnemer en de mate waarin je in staat bent om naar jezelf te kijken, je eigen geschiedenis in acht neemt en hierover kunt reflecteren.
 
Als je niet blijkt te kunnen voldoen aan deze eisen, word je uiteraard wel toegelaten tot de opleiding IMH-consulent.
 
De duur van de opleiding IMH-specialist is minimaal 2 en maximaal 5 jaar. Na module 1 volg je de modules 2, 3 en 4 – samen met de IMH-consulenten i.o. Het is belangrijk dat je al start met module 3 (baby-observatie) voordat je na modules 2 en 4 verder gaat met de behandelmodules (5, 6 en 7). Je eindigt de route met module 8 (voorheen module 7). Prijzen, startdatums e.d. vind je bij de modules. 


 
Je kunt je na de opleiding registreren als specialist bij DAIMH. De titel IMH-specialist is een aanvullende aantekening bij jouw beroepstitel.

De kern van IMH

Infant Mental Health (IMH) omvat de zorg voor de allerjongsten - van nog niet geboren tot 6 jaar - binnen de context waarin zij opgroeien. Hoe jonger het kind, hoe afhankelijker het is van de relatie met de ouders/verzorgers. Deze relatie met de ouder(s) begint al in de baarmoeder. De IMH-visie is erop gericht dat de professional bijdraagt aan het opbouwen van een veilige band tussen ouders en kind. Een veilige (hechtings)relatie is de basis voor een lichamelijk en emotioneel gezonde en veilige ontwikkeling van het kind. Soms gaat het opbouwen van deze veilige relatie niet vanzelf. Zowel kind-, ouder-, als omgevingsfactoren kunnen van invloed zijn op de kwaliteit van de ouder-kindrelatie en andersom heeft de kwaliteit van de ouder-kindrelatie weer invloed op deze factoren. Het is van belang om factoren die een risico kunnen vormen voor problemen tijdens de zwangerschap of in de vroege ouder-kindrelatie zo snel mogelijk te signaleren en te analyseren. Vroeg ingrijpen vanuit de IMH-visie betekent zowel het voorkomen van problemen alsook indien noodzakelijk snel en deskundig ingrijpen.

Visie op IMH – passend bij de transitie

In de Jeugdwet is budget en verantwoordelijkheid voor jeugdhulp naar gemeenten overgegaan. Het adagio één gezin één plan vraagt om een overkoepelde en integrerende visie, zeker wanneer er een zwangere of een jong kind in het gezin aanwezig is. Het manifest 1001 kritieke dagen geeft aan hoe kwetsbaar deze eerste periode is, gezien de ontwikkeling van het brein en gehechtheidrelaties. Dit vraagt om integraal werken, passend bij het multidisciplinair vakgebied van IMH. Wanneer betrokken disciplines werken vanuit deze gemeenschappelijke visie wordt eenzijdig of parallel denken of handelen voorkomen. Elk probleem wordt belicht en behandeld vanuit dit samenspel tussen kind, ouder en omgevingsfactoren en de invloed hiervan op de ouder-kindrelatie. Belangrijk hierin is het evenwicht tussen risico- en beschermende factoren en de veerkracht in het gezin of sociale omgeving.

De rol van de IMH-specialist

De IMH-specialist heeft een belangrijke rol wanneer de ouder-kindrelatie teveel onder druk staat, of er sprake is van verstoorde ouder-kindrelatie, onveilig opgroeien door trauma, geen goede hechting tussen kind en ouder, of psychopathologie bij ouder en/of kind. Dan is een ggz-professional uit de aanvullende jeugdhulp/jeugd-ggz eindverantwoordelijk voor behandeling van ouder(s) en (ongeboren) kind. Als ggz-professional heb je de verantwoordelijkheid en bevoegdheid voor triage, classificeren, diagnosticeren en voor het behandelen van de ouder-kindrelatie. De IMH-specialist observeert, interpreteert, diagnosticeert, behandelt en herstelt de ouder-kindrelatie. Je hebt diepgaande kennis nodig over de ouder-kindrelatie en de vroege ontwikkelingspsychopathologie om juist te kunnen diagnosticeren. Daarnaast heb je uitgebreide kennis nodig van trauma en hechting. Je kunt aan de slag wanneer je vaardig bent in het uitvoeren van de juiste ‘evidence-based’ interventies, die de ouder-kindrelatie laat herstellen en vervolgens de ouder-kindrelatie doet verbeteren.

Wat leer je?

Na het volgen van de opleiding IMH-specialist:

  • beheers je de kern en visie van IMH
  • ben je goed geïnformeerd over eventuele stoornissen in de ouder-kindrelatie
  • kun je observatietechnieken als analyse- en behandelinstrument inzetten
  • heb je verdiepende en specialistische kennis van verschillende ouder-kindinterventies om een verstoorde ouder-kindrelatie te herstellen
  • weet je hoe je kunt nagaan of er sprake is van psychopathologie bij ouder of kind en hoe dit vervolgens te behandelen
Met die kennis en vaardigheden kun je jonge kinderen en hun gezinnen met problemen op deze gebieden diagnosticeren, behandelen en weer op weg helpen naar een gezonde ontwikkeling.

Werkwijze

De IMH-opleiding sluit aan bij de transitie en transformatie en is integratief, cyclisch en modulair opgebouwd. We leiden multidisciplinair op. Daardoor ontmoeten de verschillende beroepsgroepen die met zwangeren en jonge kinderen en gezinnen werken elkaar in de opleiding. Dit heeft een grote meerwaarde voor de ontwikkeling van kennis en vaardigheden van alle disciplines en professionals, en komt ten goede aan zwangeren en gezinnen met jonge kinderen.

Het gaat in de transitie om basiszorg, preventie en indien nodig toeleiden naar specialistische zorg, en wanneer de ontwikkeling van het kind weer voldoende gezond en veilig is terugleiden naar de wijkteams of lichtere zorg. Deze processen bekijken we vanuit een overkoepelende visie, waarin continuïteit van relaties - ook die van de professional - centraal staat. Relaties beïnvloeden relaties: die tussen kind en ouder(s), tussen gezin en wijdere omgeving, maar ook die tussen professional en gezin, zoals bekend een van de belangrijkste voorspellende factoren.
 
Daarnaast zijn er een aantal thema’s die in elke module terugkomen:

  • de dimensie veilig gezonde en onveilig verstoorde ontwikkeling
  • observatie als methodiek
  • de integratie somatiek en psyche
  • veerkracht en risicofactoren
  • cultuursensitief werken

De opleiding wordt ondersteund met een digitale leeromgeving. Zo heb je altijd toegang tot het lesrooster, digitale literatuur en contact met mededeelnemers en docenten. 

Wil je gezamenlijk met je hele team (onderdelen van) deze opleiding volgen? Dat kan! Deze opleiding kan op verzoek incompany in jouw organisatie gegeven worden.  Vraag een offerte aan.