‘Hoogbegaafde volwassenen snakken naar maatwerk en begrip’

Interview met Rianne van de Ven

23 december 2021
 

Rianne van de Ven

Hoe herken je hoogbegaafdheid bij volwassenen? Waar lopen zij zoal tegenaan en hoe kun je als hulpverlener zo goed mogelijk aansluiten bij hun specifieke behoeften? In de cursus Begeleiden van hoogbegaafde volwassenen leer je hoe je cliënten helpt in een wereld die hen vaak niet begrijpt.

‘Schokkend vond ik het, toen ik op mijn 33e ontdekte dat ik hoogbegaafd ben. Mijn zelfbeeld stond op z’n kop. Er was toen nog weinig bekend over hoogbegaafdheid onder volwassenen. Dat inspireerde mij om zelf te voorzien in die kennisverspreiding en begeleiding van mensen zoals ik’, vertelt docent Rianne van de Ven. ‘Dat doe ik als coach in mijn eigen praktijk, maar ik geef ook les aan zorgprofessionals. Bijvoorbeeld in de RINO Groep-cursus Begeleiden van hoogbegaafde volwassenen, die in 2022 start.’

Niet begrepen zijn

De cursus is onder meer bedoeld voor zorgprofessionals als sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, POH's-GGZ, sociaal werkers en coaches die meer willen weten over hoogbegaafdheid bij volwassenen. ‘Bijvoorbeeld als ze vermoeden dat een cliënt hoogbegaafd is of als iemand zelf weet dat hij hoogbegaafd is en daar ondersteuning bij zoekt. De begeleiding van hoogbegaafde volwassenen vraagt namelijk een specifieke aanpak. Deze volwassenen hebben vaak hun hele leven een gevoel gehad van niet begrepen zijn, niet gezien zijn, onvervulde onderwijsbehoeften, vastlopen in werk: er is vaak sprake van cumulatieve microtrauma’s’, aldus Van de Ven.

‘Je leert tevens hoe je hoogbegaafdheid bij volwassenen kunt herkennen, ziet beter waar hoogbegaafde mensen zoal tegenaan lopen en hoe belangrijk maatwerk is in je aanpak. Maar je leert ook wat het doet als iemand pas op latere leeftijd ontdekt dat hij hoogbegaafd is'

Rianne van de Ven

Maatwerk

In de cursus gaat de coach en docent dan ook in op theoretische definities van hoogbegaafdheid en hoe de visie op hoogbegaafdheid in de psychologie zich de afgelopen honderd jaar heeft ontwikkeld. ‘Je leert tevens hoe je hoogbegaafdheid bij volwassenen kunt herkennen, ziet beter waar hoogbegaafde mensen zoal tegenaan lopen en hoe belangrijk maatwerk is in je aanpak’, aldus Van de Ven. ‘Maar je leert ook wat het doet als iemand pas op latere leeftijd ontdekt dat hij hoogbegaafd is. Als ervaringsdeskundige weet ik dat het een heel emotioneel proces kan zijn. Je moet echt doorleven wat het betekent. Je hele leven lang ben je niet gelijkwaardig gespiegeld. Deze ontdekking is de sleutel naar een oplossing.’

Wetenschappelijke onderbouwing

Het eigen boek van Van de Ven, Hoogbegaafd in praktijk, is verplichte literatuur in de cursus, en geeft hulpverleners inzicht in wat het vraagt om te werken met hoogbegaafde volwassenen. ‘Cliënten helpen om zich te ontwikkelen in een wereld die hen vaak niet begrijpt, hun eigen potentie leren erkennen, maar ook aangeleerde patronen doorbreken en nieuwe vaardigheden aanleren. Zowel in het boek als in de cursus vlieg ik deze thema’s aan op basis van praktijkervaring en zoveel mogelijk met wetenschappelijke onderbouwing. Na de theoretische kennis uit de literatuur tijdens cursusdag één, gaan we tijdens de tweede cursusochtend aan de slag met praktijkcases van de deelnemers.’

Diagnostiek en behandeling

Van de Ven benadrukt dat de cursus die zij geeft, niet dezelfde is als de RINO Groep-cursus Hoogbegaafde volwassenen in de GGZ. Ggz-professionals die specifiek geïnteresseerd zijn in klinische diagnostiek en behandeling van hoogbegaafde volwassenen, kunnen zich inschrijven voor die cursus, die is geaccrediteerd voor verpleegkundig specialisten, Gz-psychologen, klinisch psychologen en psychiaters.

Interesse in de cursus Begeleiden van hoogbegaafde volwassenen?

Interesse in de cursus Hoogbegaafdheid kinderen en jongeren?