Dr. Sietske Dijkstra over geweldspatronen en tacit knowing

Geweld kent geen kleur of klasse

11 november 2024
 

dr. Sietske Dijkstra

Geweld binnen relaties en gezinnen is een complex en veelzijdig probleem. Dr. Sietske Dijkstra, psycholoog, onderzoeker psycholoog en docent op het gebied van geweld in partnerrelaties, gezinnen en instellingen, legt in de RINO Groep Podcast uit dat geweld niet alleen fysiek is, maar ook psychische, digitale  en economische vormen kan aannemen. Ze benadrukt dat geweldspatronen, zoals dwingende controle, vaak verborgen blijven en niet gebonden zijn aan kleur of klasse.  
 

Luister deze podcast via Soundcloud, iTunes of Spotify.


Herkennen van geweldspatronen

Dijkstra legt uit dat het herkennen van geweldspatronen cruciaal is voor hulpverleners. Ze wijst op de rol van machtsongelijkheid en gender in (ex)partnerrelaties en de noodzaak om verder te kijken dan alleen fysieke mishandeling. ‘We tellen niet al die incidenten op, maar we kijken naar patroonkenmerken en de onderliggende structuur,’ zegt ze. Het is belangrijk om te begrijpen dat geweld zich kan manifesteren in verschillende vormen en dat het vaak gepaard gaat met psychische druk en isoleren.

Tacit knowing en non-verbale signalen

Een belangrijk concept in Dijkstra's werk is tacit knowing, ofwel stilzwijgend weten, voorkomend uit verfijnde ervaringskennis. Dit verwijst naar het vermogen om non-verbale signalen op te vangen die kunnen wijzen op trauma of geweld. ‘Trauma is misschien wel eerder non-verbaal te zien dan verbaal,’ legt Dijkstra uit. Het is essentieel voor hulpverleners om deze belichaamde signalen te herkennen en te gebruiken in hun werk met cliënten.
 
In haar boek De kracht van ervaring, dat afgelopen jaar bij Elikser is uitgegeven, gaat ze uitvoerig in op geweldspatronen, belichaming, thuis en collectief leren.

Ketenaanpak in de hulpverlening

Dijkstra pleit voor een ketenaanpak in de hulpverlening, waarbij verschillende professionals nauw samenwerken om geweldspatronen te doorbreken. Ze benadrukt het belang van samenwerking tussen sociale diensten, politie en andere instanties. ‘We hebben hier echt excellente samenwerking op nodig,’ zegt ze. Alleen door samen te werken kunnen hulpverleners effectief ingrijpen en slachtoffers ondersteunen.

Over de RINO Groep Podcast

De RINO Groep Podcast is een podcastserie over psychologie en de mens achter de wetenschapper. Met deze podcastserie wil de RINO Groep ggz-professionals enthousiasmeren voor het doen van wetenschappelijk onderzoek door te laten zien dat wetenschap meer is dan SPSS en soms ook heel grappig, spannend en verbindend kan zijn.

Presentatie: Jan Meijroos en Jolie Jacobs
Productie: Byline

Wil jij ook leren van dr. Sietske Dijkstra? Hieronder vind je de cursussen die je bij haar kunt volgen:
 

Geweldspatroon van dwingende controle in (ex-)partnerrelaties

Omgaan met (vermoedens van) ouderverstoting - Incompany

Intergenerationeel trauma

Lichaamsgericht werken

Ook benieuwd naar de overige afleveringen van de RINO Groep Podcast? Bekijk het overzicht.