Dr. Marjolein Luman over aandachts- en gedragsmoeilijkheden bij kinderen

Geen kind met ADHD is hetzelfde

18 september 2024
 

dr. Marjolein Luman

'Veel kinderen laten gedragsmoeilijkheden zien zoals aandachtsproblemen, hyperactief, impulsief of opstandig gedrag. Een deel van deze kinderen krijgt een diagnose ADHD, maar zeker niet allemaal. Behandelrichtlijnen adviseren voor de aanpak van dit gedrag een ouder- of leerkrachttraining, waarmee zij verschillende opvoedtechnieken krijgen aangeleerd. Denk aan het geven van positieve aandacht voor gedrag dat je vaker wilt zien' aldus Marjolein Luman. Beluister deze aflevering van de RINO Groep Podcast.

Luister deze podcast via Soundcloud, iTunes of Spotify.



 ‘Kinderen met gedragsmoeilijkheden, waaronder kinderen met ADHD gedrag hebben wel de wil om bepaald gedrag te vertonen, maar kunnen het vaak niet. Dat noemen wij misschien wel ongehoorzaamheid. En dan kan een negatieve spiraal ontstaan in interactie met de omgeving’ aldus Luman.

Heterogene groep

Luman: ‘Geen kind met gedragsmoeilijkheden of ADHD is hetzelfde. Je hebt te maken met een hele heterogene groep. Het is heel belangrijk om te kijken wat het individuele kind nodig heeft', aldus Luman. En daarbij is extra aandacht nodig voor aandachts- en concentratie moeilijkheden, want die zijn vaak minder zichtbaar dan gedragsproblemen zoals wiebelen, friemelen en vaak opstaan.

Wat gebeurt er nu precies in de hersenen bij deze moeilijkheden? Luman: ‘Al ons gedrag wordt aangestuurd door ons brein. Er is heel erg veel onderzoek gedaan naar hoe dat nou anders zou gaan bij kinderen met ADHD, maar de vinger kan daar niet op gelegd worden. Zowel een aangeboren kwetsbaarheid als omgevingsfactoren spelen een rol.’

Patronen
'Wel zien we verschillende cognitieve profielen bij kinderen met gedragsmoeilijkheden', vertelt Luman in de podcast. Zo zijn er kinderen die vooral moeite hebben met het tijdelijk vasthouden van informatie (het werkgeheugen). Anderen hebben meer moeite met het beheersen van impulsen of met cognitieve flexibiliteit; het switchen tussen taken. Een derde groep heeft juist weer moeite met motivatie voor taken die veel aandacht vereisen of minder leuk zijn.
 
Het onderzoek van Luman richt zich onder andere op de effectiviteit van ouder- en leerkrachttraining: wat werkt binnen de behandeling en voor welke groepen kinderen werkt deze behandeling. Voor kinderen in de basisschoolleeftijd wordt behandeling vooral gericht op de omgeving, dus een training voor ouders en leerkrachten. Er zijn ook behandelingen gericht op kinderen, maar vooral voor kinderen vanaf 12 jaar. De wachtlijsten voor hulp zijn lang. Luman: ‘We zijn onderzoek aan het doen om ook te kijken of we hele korte interventies kunnen aanbieden of een interventie die ouders zelf thuis kunnen doen (zelf-hulp).’ Luman schetst in de podcast een breder beeld van het onderzoek dat gedaan wordt naar deze problematiek, waarin de sociale context een belangrijke rol speelt.

Over de RINO Groep Podcast
De RINO Groep Podcast is een podcastserie over psychologie en de mens achter de wetenschapper. Met deze podcastserie wil de RINO Groep ggz-professionals enthousiasmeren voor het doen van wetenschappelijk onderzoek door te laten zien dat wetenschap meer is dan SPSS en soms ook heel grappig, spannend en verbindend kan zijn.

Presentatie: Jan Meijroos en Maaike Bos
Productie: Byline
 

Ook benieuwd naar de overige afleveringen van de RINO Groep Podcast? Bekijk het overzicht.