‘We willen iemand een optimale leerervaring bieden, en ook voldoende uitrusten om het werk te kunnen doen’

Interview met Nina ten Hoor en Simone Close

13 februari 2025
 

Nina ten Hoor en Simone Close

Het opleiden van collega’s tot een BIG-beroep is voor een grote instelling als de Waag niet meer dan vanzelfsprekend. Nina ten Hoor en Simone Close, beide werkzaam als klinisch psycholoog in resp. Amersfoort en Haarlem, vullen samen de functie van P-opleider in bij deze grote forensische ggz-instelling. ‘De P-opleider is verantwoordelijk voor de grote lijnen en geeft het opleidingsbeleid vorm. Dat we dit samen kunnen doen, is een voorrecht.’

Vanwege de schaalgrootte heeft de Waag een aantal jaar geleden gekozen voor een duo-functie voor de P-opleider. Simone: ‘De Waag is het grootste centrum voor forensische ggz in Nederland en we hebben dus niet alleen op diverse locaties opleidingsplekken, maar ook meerdere praktijkopleiders. Die omvang heeft gevolgen voor de inrichting van het opleidingsbeleid en de taken die daarbij horen. Dat is gewoon te veel voor één persoon.’

Opleidingsplekken realiseren

Een van de uitdagingen die de functie met zich meebrengt, is het gebrek aan opleidingsplekken. Nina: ‘Toen ik begon als basispsycholoog deed ik veel zwangerschapsvervangingen tot ik in de GZ-opleiding kwam. Het was toen al moeilijk om een opleidingsplek te vinden, en het aantal plekken is alleen maar schaarser geworden. We zetten ons dan ook actief in om zoveel mogelijk opleidingsplekken te realiseren voor aankomende GZ-psychologen Ik heb zelf allerlei opleidingen gevolgd en die ervaring komt goed van pas bij het werk als P-opleider, je weet hoe het is om in opleiding te zijn en afhankelijk te zijn van het team waarin je moet leren.’

Simone deed de KP-opleiding in coronatijd. ‘Afstuderen in tijden van lockdown-maatregelen betekende de eindpresentatie voor mijn wetenschappelijk onderzoek doen vanuit huis en naar mijn diplomering met maar één genodigde. Hopelijk hoeven opgeleiden in de toekomst niet nogmaals onder zulke restricties af te studeren. Na een pittige 4 jaar KP-opleiding is uitgebreide viering wel op zijn plaats. Dat je zelf een opleidingstraject hebt doorlopen, maakt dat we weten wat het van studenten vraagt, maar ook wat er van de organisatie nodig is. Je weet hoe het is om je te moeten verhouden tot de verschillende krachten in het werkveld. Hierdoor kunnen we praktijkopleiders meegeven waar ze alert op moeten zijn.’

‘Het is van meerwaarde voor een organisatie om verbonden te zijn met een opleidingsinstituut. Door al die opleidingen stroomt er continu up-to-date kennis de organisatie in.’

Simone Close

Up-to-date kennis

Voor een ggz-instelling als de Waag is het vanzelfsprekend om de BIG-opleiding zelf aan te bieden. Nina: ‘We bieden complexe zorg aan een moeilijke doelgroep. Dat vraagt om professionals die hiervoor voldoende zijn opgeleid. We bieden medewerkers de mogelijkheid zich verder te ontwikkelen en een carrière op te bouwen.’ ‘Daarnaast is het van meerwaarde voor een organisatie om verbonden te zijn met een opleidingsinstituut’, vult Simone aan.

‘Het werkveld is natuurlijk altijd in ontwikkeling. In de forensische zorg zie je bijvoorbeeld een toename van diverse vormen van online delictgedrag’, licht Nina toe. ‘Binnen de stichting zijn we dan ook continu op zoek naar nieuwe behandelmethodieken voor nieuwe problematiek. De KP-opleiding biedt volop mogelijkheden om deze te ontwikkelen.’

De recente transitie in het GZ-opleidingstraject vraagt om de nodige aanpassingen. Nina: ‘Vanuit een veranderende visie op opleiden worden er aanvullende voorwaarden gesteld aan opleidingstrajecten. Instellingen die in aanmerking willen komen voor subsidie bieden samen met een ketenpartner een leerroute aan. Daarbinnen leiden ze in een uitwisseling één jaar op in de eigen organisatie en één jaar bij de ketenpartner. Een enorme verrijking van het leertraject en tegelijkertijd ook een uitdaging om een nieuwe gezamenlijke werkwijze te vinden. Het samenwerkingsverband zorgt voor meer variatie en expertise in de leerroutes, uitbreiding van het netwerk van ketenpartners, gezamenlijke planning voor het aantal aan te vragen opleidingsplaatsen, enzovoort. Op dit moment zijn we in drie samenwerkingen actief en bij in totaal zes samenwerkingsverbanden betrokken.’

Wederzijdse inspiratie

Bij de Waag zijn al vaker samenwerkingen met andere instellingen georganiseerd. ‘Bijkomend voordeel is de wederzijdse inspiratie’, vertelt Nina. ‘We hebben bijvoorbeeld iemand van een andere organisatie opgeleid, die nu bij ons verder gaat, omdat hij interesse heeft gekregen in de forensische doelgroep. Andersom komt ook voor: iemand die jarenlang bij ons werkte, ontdekte bij de reguliere ggz dat zij daar veel meer op haar plek zat. Dat is waar opleiden voor bedoeld is. Uiteindelijk wil je kundige professionals afleveren die tot hun recht komen in de setting waar ze werken.’

Juist voor de forensische zorg is deze gedeelde opzet van meerwaarde. ‘Veel mensen vinden de forensische zorg spannend en vragen zich af hoeveel risico ze lopen. Ggz-instellingen hebben last van drempelvrees, waardoor we niet goed kunnen doorverwijzen. Wanneer mensen bij ons komen werken, zie je vaak dat ze vanuit hun ervaringen dat beeld gaan bijstellen. Bij terugkeer in de eigen organisatie nemen ze die kennis en ervaring mee, waarna het voor ons eerder mogelijk wordt om cliënten door te verwijzen, die het forensische gedeelte van de behandeling hebben afgerond.’