Toen Speelman haar masterstudie deed dacht zij uiteindelijk met kinderen te gaan werken. ‘Ik was heel erg zoekende. Uit nieuwsgierigheid koos ik er tóch voor stage te gaan lopen in de ouderenzorg. Dat heeft me ontzettend verrast.’ Vooral het verhaal dat ouderen met zich meedragen, spreekt Speelman aan. ‘Er komt vaak veel meer naar boven dan aanvankelijk het probleem was. Het puzzelen welke klachten bij welke problematiek hoort, vind ik erg uitdagend.’
‘In de ouderenzorg doe je veel meer aan maatwerk’
Interview met Carlijn Speelman
9 juni 2021
Carlijn Speelman is als psycholoog in opleiding tot gz-psycholoog bij De Zellingen werkzaam met de doelgroep ouderen: ‘Een werkdag in het verpleeghuis kan heel afwisselend zijn. Je bent betrokken bij verschillende afdelingen, waardoor je het ene moment met revalidatie bezig bent en het andere moment met dementie of somatische klachten.’ Basispsychologen die werkzaam willen zijn in het dynamische werkveld van de ouderen-ggz kunnen bij de RINO Groep de GZ-opleiding V&O accent ouderen volgen. In dit interview deelt Speelman haar ervaringen.
’Dat we allemaal werkzaam zijn in de ouderenzorg voegt veel toe aan de opleiding’
Carlijn Speelman
Speelman vertelt dat het lastig kan zijn om met deze cliënten contact te maken: ‘Vaak hebben deze mensen zelf geen gerichte hulpvraag. Ze weten niet wat ze aan hun situatie kunnen doen. Ik ga dan het gesprek aan, leg uit wat er mogelijk is, vraag wat iemand nodig heeft om zich beter te voelen en wat het zorgteam kan doen om dat te realiseren. In de ouderenzorg doe je veel meer aan maatwerk.’
Door haar opleiding neuropsychologie had Speelman enigszins een beeld van hersenletsel. Maar, pas in de praktijk kwam ze erachter wat er eigenlijk allemaal kan veranderen na hersenletsel. ‘Iemand die heel monotoon praat. Of iemand die veel vriendelijker is geworden. Het is bijzonder dat hersenletsel dit soort veranderingen kan veroorzaken.’
Gemeenschappelijk doel voor ogen
Naast mensen die een beroerte hebben gehad, ziet Speelman ook veel mensen met dementie, lichamelijke ziektes of de ziekte van Parkinson. Meestal zijn er meerdere hulpverleners en artsen betrokken bij de zorg voor deze ouderen. Vanuit een multidisciplinair team wordt gekeken welke zorg op dat moment voor de cliënt nodig is.‘Het is leuk om samen met één cliënt bezig te zijn en bovendien ontzettend leerzaam hoe er vanuit verschillende expertises naar iemand wordt gekeken’, vertelt Speelman. ‘Soms zit je niet op één lijn. Dan probeer ik onderliggende motivaties van collega’s te achterhalen, zodat we ons alsnog gezamenlijk kunnen richten op een gemeenschappelijk doel.’
Andersoortige ervaring opdoen
Sinds april vorig jaar volgt Speelman de GZ-opleiding V&O accent ouderen, samen met twaalf anderen die bijna allemaal werkzaam zijn in de ouderenzorg. ‘Het is een kleine, diverse groep. De jongste deelnemer is 25 en de oudste begin 60. Dat we allemaal werkzaam zijn in hetzelfde werkveld, voegt veel toe aan de opleiding. Iedereen begrijpt waar het over gaat wanneer je een casus bespreekt of rollenspel speelt.’‘Ook al is de GZ-opleiding V&O accent ouderen toegespitst op de ouderendoelgroep, je wordt nog steeds generalistisch opgeleid’, vertelt Speelman. ‘De RINO Groep wil in sommige gevallen ook dat je andersoortige ervaring opdoet, bijvoorbeeld als je binnen ouderenzorg niet voldoende ervaring met behandeling kunt opdoen. Zelf werk ik daarom deels in een eerstelijnspraktijk, zodat ik leer hoe ik protocollen en gedragstherapie moet toepassen – onder andere bij een jongere doelgroep. Het is goed om ook dat eens te zien.’