Wat is Katathym Imaginatieve Psychotherapie en begeleiding (KIPB)?
Katathym Imaginatieve Psychotherapie & Begeleiding (KIPB) is een psychodynamische methodiek die ontwikkeld is door Hanscarl Leuner. Katathym betekent bezield, ofwel vol van affect. Imaginatief geeft aan dat in deze therapievorm het werken met innerlijke beelden - ook wel dagdromen genoemd - centraal staat. De methode berust op drie, onderling verweven, elementen: de imaginatie, de specifieke en aandachtsgerichte begeleidingsstijl van de therapeut en de affect-geladen beleving van de beelden. Met KIPB kun je onbewuste motivaties, fantasieën, wensen, innerlijke conflicten, afweermechanismen alsook vitaliteit blootleggen en samen met een empathisch begeleidende therapeut bewerken
Hoe werkt het?
Na een lichte ontspanningsoefening wordt de cliënt gevraagd om zich aan de hand van een motief uit de natuur een voorstelling te maken en hierover te vertellen. Hierna wordt thuis of ter plekke, een tekening naar aanleiding van de dagdroom gemaakt. Tijdens het tekenen en nabespreken werkt de dagdroom nog door en komen er soms nog andere aspecten naar voren. De problematiek kan binnen het beeld op een veilige, symbolisch verhulde manier verwerkt en bewerkt worden. Een dagdroom is niet gebonden aan logica en wetmatigheden (ruimte, tijd, taal) en geeft grote bewegingsvrijheid.
Het droombeeld is een verdichting en symboliseert een patroon dat uit verschillende lagen bestaat. Het kan iets symboliseren van een actuele probleemsituatie en tegelijkertijd diepere, eerder opgebouwde patronen in zich dragen. Via een dagdroom kan de cliënt innerlijke bronnen aanboren en de eigen creativiteit wordt aangewakkerd om problemen op te lossen. De cliënt krijgt vertrouwen in eigen kracht en mogelijkheden en kan nieuw gedrag uitproberen in de dagdroom. Ook heeft de cliënt een herstructurerende, relationele ervaring in contact met de therapeut.
Breed toepasbaar
Het werken met dagdromen is effectief bij zowel kinderen (vanaf ca. 5 jaar) als volwassenen en kun je toepassen in vrijwel alle werksettingen. In de praktijk is gebleken dat imaginatie/verbeelding ook goed inzetbaar is in situaties van (kortdurende) begeleiding, coaching, zingevingsvragen en bij ondersteuning in de huisartsenpraktijk.
Op de website van de Vereniging ter Bevordering van Symbooldrama staat meer informatie over KIPB.
De volgende onderwerpen komen aan bod:
- Theorie, zoals door HC. Leuner ontwikkeld, en recente theorie-ontwikkelingen;
- Hanteren van symboliseringsprocessen;
- Induceren en begeleiden van aandachtsgerichtheid;
- Aanbieden en opbouwen van motieven;
- De specifieke begeleidingsstijl;
- Omgaan met getekende dagdromen en andere verdiepende technieken;
- Ervaring opdoen in zowel de cliënt- als therapeuten/begeleidersrol om zo vertrouwd te raken met het verbeeldingsproces;
- Indicaties en contra-indicaties voor KIPB.
De specifieke begeleidingsstijl kenmerkt zich door:
- Een goed afgestemde en invoelende attitude op hypnoïde niveau;
- Vertrouwen in het ontvouwen van het beeld;
- De bereidheid om conflictueus materiaal te helpen ervaren in afwachting van de kracht van de verbeelding hierbij (Wait, Watch, Wonder);
- Een verkennende, cliëntgerichte houding, zoekend hoe de cliënt met dit motief wil omgaan;
- De bereidheid om proefhandelen te ondersteunen;
- Een spiegelende houding en gepast doorvragen.
Indien je je eerst meer wilt oriënteren op wat Symbooldrama inhoudt en onderzoeken of je je wilt bekwamen in deze methodiek middels de Basisopleiding, is er de mogelijkheid om vooraf de Introductiedag over Dagdroomtherapie/KIPB, Imaginatie en symbooldrama (KIPB), te volgen bij de RINO Groep.
Aansluitend op de Basisopleiding wordt een vierdaags supervisietraject aangeboden. Dit wordt vermeld op de site van Vereniging ter Bevordering van Symbooldrama en is niet inbegrepen bij deze opleiding.
Als je na het basistraject, inclusief de supervisie, de opleiding verder wil voortzetten, is het mogelijk via de vereniging een vervolgtraject tot KIP-psychotherapeut of KIB-begeleider te volgen. Desgewenst adviseren de docenten je tijdens de opleiding graag over een voor jou passende route.
